Als meest zuidelijke fort maakt Fort Giessen onderdeel uit van de  Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) en diende om de ‘Vesting Holland’ te beschermen tegen aanvallen van de vijand. Het werd gebouwd rond 1880 en diende om een aanval op Woudrichem af te slaan. Dat is er (gelukkig) nooit van gekomen, hoewel het fort tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) wel bemand was. Het heeft echter nooit in actie hoeven komen en is na een enorme restauratie getransformeerd van een kille bedoening naar een informatiepunt in het teken van de Eerste Wereldoorlog.

In 1926 verloor Fort Giessen zijn militaire functie, maar bleef het in gebruik als opslagplaats van leger, politie en douane. In 1972 is het fort in beheer gekomen bij Brabants Landschap   https://www.brabantslandschap.nl/ ap vanwege zijn aanwezige natuurwaarden Het hoofdgebouw is nu in gebruik bij de  natuurvereniging Altenatuur en de  Archeologische Vereniging Archeo-Altena samen F.G.B (Fort Giessen beheer) https://fortbijgiessen.nl/  De meidoornhagen, eens bedoeld om de vijand te hinderen, zijn nu ideale broedplaatsen voor vogels. En de muren bieden plaats aan allerlei soorten muurplanten. De bomvrije bijgebouwen dienen als overwinteringsplaats en kraamkamer van vleermuizen.